براي پياده­سازي كلوني مورچه، از مورچه­هاي مصنوعي به عنوان عناصري در بهينه­سازي استفاده مي­شود. البته اين عناصر تفاوت­هاي اساسي با مورچه­هاي واقعي دارند كه عبارتند از:

·         حافظه: براي مورچه­هاي مصنوعي مي­توان يك حافظه در نظر گرفت كه مسيرهاي حركت را در خود نگه دارد.

·         موانع ساختگي: تغيير دادن جزييات براي بررسي الگوريتم و رسيدن به جواب­هاي متنوع.

·         حيات در محيط گسسته: مورچه­هاي واقعي نمي­توانند جدا از كلوني به حيات خود ادامه دهند.

تکنیک­های بهینه­سازی الگوریتم مورچگان رفتار طبیعی مورچه­ها در یافتن کوتاه­ترین مسیر را برای جستجوی مقصد از مبدا را استخراج می­نماید. در اين شكل دو مسیر موجود می­باشد كه مورچه­ها می­توانند برای حرکت از مبدا به مقصد انتخاب کنند. بطوریکه انتظار می­رود بعد از مدتی طی کردن مسیر مورچه­ها انتخاب مسیر (1) را ترجیح ­مي­دهند، که کوتاه­ترین مسیر بین مبدا و مقصد می­باشد. این به خاطر این حقیقت است که مورچه­ها هنگامیکه حرکت می­کنند، فرمون­هایی را از خود ترشح می­کنند. بطوریکه در هنگام مقايسه با ساير مسيرها، بیشتر مورچه­ها از کوتاه­ترین مسیر مطابق با مدت زمان قید شده عبور داده می­شوند. فرومون­های زیادی در کوتاه­ترین مسیر ترشح می­شوند. این به پیروی و تعقیب مورچه­ها برای انتخاب کوتاه­ترین مسیر برای عبور از موانع کمک می­نماید.

 موريانه­ها براي ساخت لانه سه فعاليت مشخص از خود بروز مي دهند. در ابتدا صدها موريانه به صورت تصادفي به اين طرف و آن طرف حركت مي­كنند. هر موريانه به محض رسيدن به فضايي كه كمي بالاتر از سطح زمين قرار دارد شروع به ترشح بزاق مي­كنند و خاك را به بزاق خود آغشته مي­كنند. به اين رفتار، نتيجه تاحدي منظم است. در پايان اين مرحله در منطقه‌اي محدود تپه­هاي بسيار كوچك مينياتوري از اين گلوله­هاي خاكي آغشته به بزاق شكل مي­گيرد. پس از اين، همه تپه­هاي مينياتوري باعث مي­شوند تا موريانه­ها رفتار ديگري از خود بروز دهند. در واقع اين تپه­ها به صورت نوعي نشانه براي موريانه­ها عمل مي­كنند. هر موريانه به محض رسيدن به اين تپه­ها با انرژي بسيار بالايي شروع به توليد گلوله­هاي خاكي با بزاق خود مي­كند. اين كار باعث تبديل شدن تپه­هاي مينياتوري به نوعي ستون مي­شود. اين رفتار ادامه می­يابد تا زماني كه ارتفاع هر ستون به حد معيني برسد. در اين صورت موريانه­ها رفتار سومي از خودنشان مي­دهند. اگر در نزديكي ستون فعلي ستون ديگري نباشد بلافاصله آن ستون را رها مي­كنند در غير اين صورت يعني در حالتي كه در نزديكي اين ستون تعداد قابل ملاحظه­اي ستون ديگر باشد، موريانه ها شروع به وصل كردن ستون­ها و ساختن لانه مي­كنند.